فناوری دیجیتال در دندانپزشکی تکنولوژی جدید و مهمی است که امروزه از آن استفاده‌های زیادی می‌شود. بنابراین بهتر است با آن آشنا شوید. همانطور که می‌دانید هر روزی که می‌گذرد ما شاهد پررنگ شدن نقش تکنولوژی در زندگی‌های خود هستیم از هوشمند سازی خانه‌ها گرفته تا درمان‌های پزشکی و دندانپزشکی. پس نباید از شنیدن دندانپزشکی دیجیتال تعجب کنید. در واقع هر گونه استفاده از فناوری‌های دیجیتال و تکنولوژی‌های کامپیوتری که برای طراحی و ساخت وسایل در حوزه دندانپزشکی استفاده شود Digital Dentistry می گویند. لازم به ذکر است که بدانید استفاده از این فناوری در دندانپزشکی به افزایش دقت و سرعت، کم شدن خطاهای انسانی و تسریع روند درمان کمک بسزایی می‌کند که این امر سبب بهینه تر و کارآمدتر شدن روند درمان خواهد شد. در ادامه این مطلب باما همراه باشید تا به صورت کامل با فناوری دیجیتال در دندانپزشکی و تفاوت دندانپزشکی سنتی و دیجیتال آشنا شوید.
دندانپزشکی دیجیتال چیست؟
دندانپزشکی دیجیتال به استفاده از فناوری‌های نوین مانند اسکنرهای داخل دهانی، پرینترهای سه‌بعدی و سیستم‌های CAD/CAM در تشخیص، طراحی و درمان‌های دندانپزشکی گفته می‌شود. این روش دقت بالا، سرعت بیشتر و راحتی بیشتری برای بیماران فراهم می‌کند. از جمله کاربردهای آن میتوان به ایمپلنت دیجیتال، طراحی لبخند و روکش‌های سفارشی اشاره کرد.
منظور از دندانپزشکی دیجیتال این است که این دندانپزشک تقریباً تمام جنبه‌های مراقبت حرفه‌ای دهان را از لحظه بررسی اولیه تا قرار ملاقات، زمانی که متخصصان دندانپزشکی سلامت دهان و دندان مریض را ارزیابی می‌کنند تا تشخیص و درمان هر گونه شرایط یا بیماری که ممکن است وجود داشته باشد، تغییر می‌دهد.
برای درک بهتر فناوری دیجیتال در دندانپزشکی باید بگوییم که منظور از این فناوری ورود تکنولوژی‌های روز به دنیای علم دندانپزشکی است. امروزه این قابلیت به وجود آمده است تا خدمات دندانپزشکی را با استفاده از دستگاه‌ها و ابزارهای جدید کامپیوتری کنترل کنند. نکته حائز اهمیت این است که استفاده از این فناوری‌های به روز سبب شده تا بسیاری از خدمات با دقت و راحتی بیشتری برای مراجعه کنندگان انجام شود.
در دندانپزشکی هوشمند خدماتی از جمله طراحی و کاشت ایمپلنت دندانی، لیزر دندان، طرح لبخند، کامپوزیت دندان، پروتز متحرک، ارتودنسی، لمینت، رادیوگرافی و… صورت می‌گیرد که با استفاده از این تکنولوژی دندانپزشک می‌تواند خدمات بهتری را به مراجعه کننده ارائه کند و میزان رضایت مندی آن‌ها را را بالا ببرد.
مقایسه دندانپزشکی دیجیتال با سنتی
دندانپزشکی دیجیتال با استفاده از فناوری‌هایی مانند اسکنر سه‌بعدی، CAD/CAM و پرینترهای سه‌بعدی، دقت، سرعت و راحتی درمان‌ها را افزایش می‌دهد. در مقابل، روش‌های سنتی نیازمند قالبگیری دستی، زمان بیشتر و خطای انسانی بیشتری هستند. دیجیتال‌سازی باعث بهبود تجربه بیمار و کاهش خطاهای درمانی می‌شود.
- دقت بالا: دندانپزشکی به روش دیجیتال کمترین خطا را دارد، اما روش سنتی به مهارت پزشک وابسته است.
- صرف زمان کمتر: روش‌های دیجیتال سریع‌تر هستند، درحالی‌که سنتی‌ها چندین جلسه نیاز دارند.
- راحتی بیشتر: دندانپزشکی دیجیتال نیاز به قالبگیری سنتی را حذف می‌کند، که برای بیماران خوشایندتر است.
- هزینه بالا: تجهیزات دیجیتال گران‌ترند، اما در بلندمدت مقرون‌به‌صرفه می‌شوند.
انواع خدمات دندانپزشکی دیجیتال
همانطور که اشاره کردیم از این تکنولوژی در جهت بهبود و تسریع روند درمان و کاهش خطاهای انسانی استفاده می‌شود. شایان ذکر است که فناوری دیجیتال در دندانپزشکی برای خدمات مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد که در ادامه به بررسی آن‌ها خواهیم پرداخت تا در این زمینه آگاهی بیشتری داشته باشید.
اسکنر سه بعدی دندانپزشکی
از دیگر انواع خدمات دندانپزشکی دیجیتال باید به قالبگیری کامپیوتری دندان یا اسکن دیجیتال اشاره کنیم. از آنجایی که پزشک برای ساخت و طراحی پروتز، ایمپلنت، لمینت و سایر موارد دیگر نیاز به اطلاعات دقیق در مورد دندان‌های بیمار دارد.
قبل از این تکنولوژی از روش قالب گیری سنتی که با استفاده از خمیر مخصوص انجام می‌شد، استفاده می‌کرد. این روش علاوه بر زمان بر بودن، خطاهای زیادی را مانند امکان وجود حفره و تغییر حجم در قالب را به همراه داشت. اما با استفاده از فناوری دیجیتال در دندانپزشکی برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد وضعیت دندان بیمار از اسکنرهای داخل دهانی در چند دقیقه و بدون نیاز به مواد قالب گیری سنتی استفاده می‌شود. در واقع میتوان گفت که قالبگیری دیجیتال مزایای فراوانی نسبت به روش قالب گیری سنتی با خمیر دارد.
طراحی لبخند دیجیتال
قبل از وجود این فناوری طراحی لبخند با صلاحدید دندانپزشک انجام می‌شد که علاوه بر داشتن خطای انسانی ممکن بود با نارضایتی بیمار همراه باشد. از خدمات مهم فناوری دیجیتال در دندانپزشکی طراحی لبخند است که برای بیمار این امکان به وجود می‌آورد تا قبل از کار نهایی، بتواند نتیجه را مشاهده کند.
بنابراین بیمار این امکان را دارد تا بر اساس سلیقه خود اصلاحات مد نظرش را با دکتر در میان بگذارد. به همین دلیل طراحی لبخند در دندانپزشکی دیجیتال از محبوبیت بالایی برخوردار است.
ایمپلنت دیجیتال دندان
یکی دیگر از خدمات دندانپزشکی هوشمند ایمپلنت دیجیتال دندان است. قبل از وجود این تکنولوژی ایمپلنت دندان به صورت دستی توسط متخصص انجام می‌گرفت اما با وجود این فناوری متخصص اول وضعیت دهان و فک بیمار را بررسی می‌کند و با محاسبات دقیق کامپیوتری محل ایمپلنت و زاویه ایمپلنت را مشخص خواهد کرد. لازم به اشاره است که دقت زیاد در شیوه سبب می‌شود تا بیمار درد کمتر و رضایت بیشتری را تجربه کند.
سیستم CAD/CAM دندانپزشکی
تکنولوژی CAD/CAM به معنای طراحی و ساخت به وسیله کامپیوتر است. به کمک این فناوری میتوان تصاویر ۳ بعدی از داخل دهان بیمار به دست آورد. در واقع فناوری دیجیتال در دندانپزشکی CAD/CAM اطلاعات بسیار دقیقی در مورد وضعیت استخوان‌های فک بیمار، ساییدگی و پوسیدگی دندان، جایگاه ریشه دندان‌ها و… را در اختیار پزشک قرار می‌دهد. همچنین با استفاده از این تکنولوژی میتوان خدماتی اعم از لمینیت، وینر، بریج، روکش و… را با دقت فوق العاده زیادی طراحی و پیاده‌سازی کرد. دقت بالای این فناوری سبب بهبود و تسریع روند درمانی خواهد شد.
دندانپزشکی پرستیژ واقع در کامرانیه تهران، مجهز به فناوری کدکم برای راحتی حال بیماران و افزایش دقت و ظرافت خدمات دندان پزشکی میباشد.
ساخت روکش دیجیتال
ساخت روکش دیجیتال با اسکن سه‌بعدی دندان آغاز می‌شود، سپس طراحی آن با نرم‌افزار کدکم انجام می‌گیرد. پس از تأیید، روکش توسط دستگاه CNC یا پرینتر سه‌بعدی از مواد سرامیکی یا رزینی ساخته می‌شود. این روش سریع، دقیق و بدون نیاز به قالبگیری سنتی است و در یک جلسه قابل انجام میباشد.
پر کردن دیجیتال دندان
پر کردن دیجیتال با اسکن سه‌بعدی دندان آغاز می‌شود تا شکل و اندازه دقیق حفره مشخص شود. سپس مواد پرکننده با طراحی دیجیتال و دستگاه روکش کدکم ساخته شده و در محل قرار می‌گیرد. این روش دقت بالا، تطابق بهتر با دندان و کاهش خطاهای انسانی را فراهم می‌کند.
ارتودنسی دیجیتال
ارتودنسی دیجیتال از اسکنرهای سه‌بعدی، نرم‌افزارهای شبیه‌سازی و پرینترهای سه‌بعدی برای طراحی دقیق و سفارشی‌سازی پلاک‌های ارتودنسی مانند اینویزیلاین استفاده می‌کند. این روش سرعت بیشتر، دقت بالاتر و پیش‌بینی بهتر نتیجه درمان را امکان‌پذیر کرده و بیمار می‌تواند قبل از شروع درمان، طرح نهایی لبخند خود را مشاهده کند.
جراحی دیجیتال دهان و دندان
جراحی دیجیتال با استفاده از تصاویر سه‌بعدی و نرم‌افزارهای شبیه‌سازی انجام می‌شود. این روش در ایمپلنت‌های دندانی، جراحی لثه و کشیدن دندان‌های نهفته کاربرد دارد. دقت بالای این فناوری باعث کاهش آسیب به بافت‌های اطراف، بهبود سریع‌تر بیمار و افزایش موفقیت درمان می‌شود.
بریج دیجیتال
بریج دیجیتال با اسکن دقیق ناحیه بی‌دندان آغاز شده و طراحی آن با نرم‌افزار کدکم انجام می‌شود. سپس بریج با پرینتر سه‌بعدی ساخته و روی دندان‌های پایه قرار می‌گیرد. این روش دقت بالا، زیبایی طبیعی و تطابق بهتر با لثه را فراهم می‌کند.
کامپوزیت دیجیتال
کامپوزیت دیجیتال با اسکن دندان‌ها و طراحی دقیق لبخند آغاز می‌شود. رنگ و شکل دندان‌ها به‌صورت دیجیتالی تنظیم شده و کامپوزیت با تکنیک‌های لیزری یا پرینترهای سه‌بعدی فرم‌دهی می‌شود. این روش نتایج دقیق‌تر، ظاهری طبیعی‌تر و ماندگاری بیشتری نسبت به روش‌های سنتی دارد.
لمینت دیجیتال
لمینت دیجیتال با اسکن دندان‌ها، طراحی سه‌بعدی لبخند و ساخت لمینت توسط دستگاه کدکم یا پرینتر سه‌بعدی انجام می‌شود. این روش نیازی به قالبگیری سنتی ندارد، دقت بالایی دارد و در مدت کوتاه‌تری آماده می‌شود. لمینت‌های دیجیتال ظاهری طبیعی، استحکام بالا و تطابق عالی با دندان دارند.
مزایای دندانپزشکی دیجیتال
به صورت کلی باید اشاره کنیم که استفاده از دندانپزشکی هوشمند باعث شده تا روند درمان بیماران با دقت و حساسیت بیشتری انجام شود و میزان خطا را تا میزان زیادی به حداقل برسد و امکان پیش بینی نتایج را نیز در برخی از موارد فراهم آورد. این موارد سبب بهبود کیفیت روند درمانی شده و رضایت بیماران را بیشتر خواهد کرد. همچنین به جز این موارد گفته شده استفاده از فناوری دیجیتال در دندانپزشکی می‌تواند سبب کاهش درد در بیماران می‌شود و سرعت بهبود را افزایش دهد که این امر نیز سبب کم شدن اضطراب و نگرانی بیمار در زمان اقدامات درمانی خواهد شد. استفاده از این شیوه درمانی باعث ماندگاری بیشتر و افزایش طول عمر بسیاری از اقدامات درمانی نظیر ایمپلنت و بریج دندان خواهد شد.
عوارض دندانپزشکی دیجیتال
در رابطه با معایب دندانپزشکی دیجیتال باید بگوییم که به صورت کلی این تکنولوژی برای رفع مشکلات حوزه‌ی دندانپزشکی ایجاد شده و نمی‌توان مشکلات زیادی را برای آن مطرح کرد، اما با این حال مواردی وجود دارد که از بارزترین آن‌ها میتوان به هزینه‌های بالای آن اشاره کرد. البته این هزینه‌ها با توجه به دقت بالایی که در نتایج دارد، سریعاً جبران شده اما با این وجود بسیاری از افراد همچنان استفاده از این تکنولوژی خودداری می‌کنند.
دندانپزشکی دیجیتال و هوش مصنوعی
هوش مصنوعی (AI) در دندانپزشکی دیجیتال باعث افزایش دقت، کاهش خطاهای انسانی و بهبود تجربه بیمار شده است. در واقع هوش مصنوعی در تحلیل تصاویر رادیولوژی، تشخیص بیماری‌های دهان و دندان، طراحی درمان‌های ارتودنسی و جراحی ایمپلنت کاربرد دارد. همچنین، ربات‌های مجهز به هوش مصنوعی در برخی جراحی‌های دندانی استفاده می‌شوند. در واقع میتوان گفت این فناوری روند درمان را سریع‌تر و دقیق‌تر می‌کند.
هزینه دندانپزشکی دیجیتال چقدر است؟
هزینه درمان بیماران در استفاده از دندانپزشکی به روش دیجیتال تا حدی بالاتر است، اما به دلیل مزایای آن میتوان گفت که در مقایسه با روش سنتی روند درمان سریع تر شده، بیمار درد و اضطراب کمتری را تجربه کند.
